پاسکال شی‌گرا ( آبجکت پاسکال ) چیست
تاریخچه اولیه پاسکال شی‌گرا ( آبجکت پاسکال ) در شرکت Apple
آبجکت پاسکال ابداع نیکولاس‌ورث ولای‌تسلر بود.
این برنامه با همکاری این دو نفر در اوایل 1985 در شر کت اپل (Apple) کامپیوتر ابداع شد.
ضمائم شی‌گرا درزبان آبجکت پاسکال به برنامه‌نویسی پاسکال موجود اضافه شد.
آبجکت پاسکال برای ابداع برنامه کاربردی مکینتاش و چهارچوب برنامه کاربردی قابل توسعه مکینتاش که امروزه مرسوم به طبقه کتابخانه است لازم بود.
ضمائم آبجکت پاسکال و برنامه کاربردی مکینتاش توسط باری هانس، کن‌دویل و لاری روزیس تن انجام شد و دن‌آلن را امتحان کرد.
لاری تسلر بر پروژه که در اوایل 1985 آغاز شد و در سال 1986 تبدیل به یک محصول شد نظارت میکرد.
شرکت اپل زمانی که آنهاچیپ‌های 68 کیلوبایتی موتور رولار را به سیستم پاورهای کامپیوتری شخصی JBM در سال 1994 ارتقاء دادند حمایتش را ازآبجکت پاسکال کاهش داد.
آبجکت پاسکال در شرکت بورلند
وقتی در سال 1994 شرکت بین المللی بورلند کار روی ابزار Rad را شروع کرد و نام آن را دلفی نهاد مشخص شد
که بهترین روش پیاده سازی Rad استفاده از معماری مبتنی بر جز ( که به آن Component Model میگویند ) است
لذا نیاز به استفاده از یک زبان برنامه نویسی بود که به عنوان قلب سیستم مورد استفاده قرار گیرد
با توجه به این که مهم ترین محصول تجاری بورلند کامپایلر پاسکال بود
وبورلند به عنوان شرکتی شناخته شده بود که بهترین ابزار پاسکال را عرضه میکرد
لذا تصمیم به ساخت یک زبان برنامه نویس جدید با نام دلفی گرفت که در آن از زبان پاسکال به عنوان زبان مبنا استفاده شده بود
قبل از عرضه دلفی بورلند زبان پاسکال را به شیوه‌های گوناگونی تغییر داده بود
برای مثال بورلند زبان پاسکال را گسترش داده و به زبان جدیدی به نام Object Pascal را به وجود اورده بود
در حقیقت بورلندبا اضافه کردن کلاس به زبان پاسکال باعث ورود پاسکال به دنیای برنامه نویسی شی گرا یا به طور خلاصه OOP شد
در زمان طراحی دلفی رفتار‌ها و کلمات کلیدی جدیدی نظیر Published و Property به زبان جدید اضافه شدند
لذا با اعمال این تغییرات زبان دلفی متولدشد
توجه داشته باشید که بورلند با انجام این عمل ریسک بزرگی کرد
چرا که کاربران قبلی پاسکال علاقمند نبودند که دانسته‌های قبلی خود را دور بریزند
لذا بورلند این تغییرات را به نحوی اعمال کرد که کاربران پاسکال به راحتی بتوانند اطلاعات خود را به روز کرده و با دلفی همسو شوند
کاری که ماکروسافت دراینده انجام نداد و زبان ویژوال بیسیک را به کلی از بین برد
و کاربران خود را به کوچ اجبار به دات نت سوق داد
سالهای توسعه شرکت بورلند :
در سال 1986 شرکت بورلند ضمائم مشابهی موسوم به آبجکت پاسکال را مناسب محصول توربو پاسکال شرکت مکینتاش و در سال 1989 توربو پاسکال 5.5 را مناسب سیستم عامل داس معرفی کرد.
زمانی که در سال1994 شرکت بورلند توجه‌اش را از داس به ویندوز معطوف کرد.
آنها جایگزینی برای توربو پاسکال موسوم به دلفی ابداع کردند و یک سری ضمائم جدید که امروزه معروف به زبان دلفی است ابداع کردند.
ویژگی زبان دلفی ساختار دستوری ناسازگار، استفاده از لغت میکند Class به جای object، سازنده Create و مفهوم کننده Cishual Destory ، روش اشاره‌گر و موارد دیگر است.
این ویژگیها مشخصاً توسط پیش‌نویس کار سازمان بین‌المللی استاندارد برای ضمائم شی‌گراء ایجاد شده است اما قسمتی از تفاوتهای زبان توربو پاسکال نادیده گرفته شده است.
زبان دلفی در طول سالیان تکامل پیدا کرد و مفاهیم زبانی جدید مثل اعداد صحیح 64 بیتی و آرایه‌های پویا را پشتیبانی کرد.
توجه داشته باشید که زبان Object Pascal بسیارقوی و انعطاف پذیر است و در ضمن فراگیری آن اسان است
| نکـــــــــــــــــــــــــــــــته |
|---|
| با توجه به اینکه از زبان Object Pascal به عنوان زبان مبنای دلفی استفاده شده است لذا بعضی از برنامه نویسان دلفی خود را برنامه نویس پاسکال معرفی میکنند اما بهتر است از این پس خود را برنامه نویس دلفی بدانند |
.
زبان Object Pascal به شما امکان میدهد که به طور کامل از مزایای برنامه نویسی شی‌گرا بهرمند شوید
شاید تصور کنید که OOP یا همان برنامه نویسی شی‌گرا فقط یک عنوان دهان پر کن است
اما سخت در اشتباه هستید برنامه نویسی شی گرا مزایای متعددی دارد
چرا که به شما امکان میدهد اشیایی را بسازید و از آنها در همان برنامه یا در برنامه‌های دیگر استفاده کنید
| نکـــــــــــــــــــــــــــــــته |
|---|
| یک شی (Object) همانند یک جز(Component) تکه برنامه‌ای است که وظیفه خاصی را انجام میدهد توجه داشته باشید که هر جز در حقیقت یک شی است اما تمام اشیا جز نیستند در ادامه به تشریح این موضوع خواهیم پرداخت |
.
برای این که مفهوم شی را به آسانی متوجه شویدکافی است که به اطراف خود نگاهی بیندازید
هر چیزی یک شی است برای مثال کامپیوتر تلویزیون رادیو یخچال و … همگی شی هستند
آیا شما از عملکرد داخل تلویزیون آگاه هستید ؟ مطمئنا پاسخ شما خیر است
آیا شما میتوانید از تلویزیون استفاده کنید ؟ مطمئنا پاسخ شما مثبت است
آیا استفاده شما از تلویزیون ربطی به دانستن نحوه عملکرد داخل آن دارد ؟
مطمئنا پاسخ شما خیر است به شما تبریک می‌گوییم شما مفهوم شی را متوجه شده‌اید
درحقیقت در برنامه نویسی شی گرا نیز اشیا عملکردی این چنین دارند
یعنی هر شی همانند یک تلویزیون در بسته است که شما از داخل آن اطلاعی ندارید
اما میتوایند از ان استفاده کنید
پردازشگر مبدأ باز و پشتیبانی Apple
در حال حاضر (2005) هم فری‌پاسکال (Free Pascal) و هم پاسکال GNU به قابلیتهای پاسکال مکینتاش اضافه شد.
Fpc امکان ترکیب اشیاء در وضعیت دلفی و وضعیت پاسکال اپل در زمینه‌های خاص را میدهد.
پردازشگر آبجکت پاسکال :
در کنار دلفی، فرمی پاسکال و بی‌پی‌سی که قبلاً نام بردیم عموماً پردازشگرهای دیگری مشابه دلفی که در قسمت آبجکت پاسکال چه در نسخه شرکت بورلند یا نسخه اپل اجرا می‌شوند.
پاسکال ویژال (نسخه دلفی): TP مقدماتی و دلفی 2 پردازشگری هستند که باهم خوب کار میکنند.
سیستم عامل (OS2) ، ویندوز، داس و بیت لینوکس را پشتیبانی میکند و عموماً پردازشگرهای دیگری توسعه پیدا کردند .
زبانی برنامه نویسی چرم (chrame): یک پردازشگر برنامه اضافه آبجکت پاسکال برای ویژال استادیو و پردازشگرخط فرمان Netlmono محلی است.
تارگت انت و نرم افزار مونو جدیدترین انتخاب پرازشگرها هستند.
توربو پاسکال :
توربو پاسکال یک پردازشگر و محیط برنامه‌نویسی مجتمع برای زبان برنامه‌نویسی پاسکال است
که عموماً در محیط MS/DOS اجرا شده و توسط شرکت توسعه پیدا کرده است.
نام پاسکال بورلند معمولاً به خاطر مجموعه برنامه عالی‌اش حفظ شده است
در حالی که نسخه اصلی معروف و ارزان‌اش تحت عنوان توربو پاسکال فروخته می‌شود
همچنین نام بورلند پاسکال بطور جامع به خاطر نسخه پاسکال بورلند استفاده می‌شود.
توربو پاسکال بر مبنای پردازشگر پاسکال Blue lable بود و اساساً برای سیستم،
عامل Mas Sys از میکرو کامپیتوترهای ناسکوم توسط اندرس‌هل‌برگ در سال 1981 تولید شد.
توربو پاسکال اولین بار به عنوان پردازشگر پاسکال Compass برای سیستم عامل Cplm و سپس به عنو ان پردازشگر توربو پاسکال برای سیستم عامل Dos و Cplm بازنویسی شد.
نسخه توربو پاسکال برای شرکت مکینتاش اپل از 1986 موجود بود اما بالاخره در سال 1992 استفاده از آن متوقف شد.
نرم افزارهای قدیمی را بررسی کنید: توربو پاسکال نسخه 1.0 تحت لیسانس شرکت بورلند به عنوان هسته پردازشگر پاسکال poly توسط اندرس‌هل‌برگ نوشته شد
و ارتباط بین کاربر و ویرایشگر را افزایش داد. اندرس به عنوان کارمند به شرکت بورلند پیوست و همه نسخههای پردازشگر پاسکال و سه نسخه اول دلفی بورلند را نوشت.
زمانی که اولین نسخه توربو پاسکال در 20 نوامبر سال 1983 به بازار آمد نوع (JDE) محیط برنامه‌نویسی مجتمع که بکار می رفت نسبتاً جدید بود.
با ظهور توربو پاسکال به بازار آمریکا قیمت آن 49099 دلار آمریکا بود.
مجموعه پردازشگر پاسکال در مقایسه با محصولات دیگر پاسکال از کیفیت خوبی برخوردار بود.
نام توربو به سرعت مجموعه و سرعت قابل اجرای محصول اشاره میکرد.
سرعت این فایلهای قابل اجرای COM برای توسعه دهندگانش که تجربه قبلی‌شان فقط برنامه نویسی PC با نرم‌افزای سبک بود مشخص بود.
محیط برنامه‌نویسی مجتمع در دوران خودش عجیب بود و JDE ساده بود و سیستم فهرستی منظم و سازمان یافته‌ای داشت.
نسخه اولیه آن از ترکیب کلیدی کنترل word star استفاده میکرد. نسخههای بعدی JDE این قابلیت را داشت که خیلی سریع تعاریف لغات کلیدی زبان را فقط با قرار دادن
اشاره‌گر روی کلمه کلیک روی دکمه help پیدا میکرد. همچنین اغلب تعاریف شامل کد نمونه که معمولاً استفاده در لغات کلیدی است می‌شد.
این خصوصیت برنامه‌نویسان بی‌تجربه را قادر میکرد به را حتی پاسکال را با استفاده از محیط برنامه‌نویسی مجتمع بدون نیاز واقعی به کتاب یاد بگیرند.
نسخههای بعدی :
نسخههای بعدی این قابلیت را داشت که به راحتی مجموعه زبان پاسکال را کامل کند.
کاربر می‌توانست به صورت یک مرحله‌ای از برنامه کاملاً آسان بگذرد و وقتی به دسته اسمبلر می‌رسید می‌توانست با یک مرحله از آن عبور کند.
با این وجود کاربر می‌تواند مشاهداتش را به متغیرها اضافه کند و به راحتی در پنجره شکیل JDE استفاده می‌شود
می‌تواند از مدگرافیکی به مد متنی برگردد در حالیکه هنوز در یک مرحله هستند. با کلیک یک مرحله‌ای آنها می‌توانستند به عقب برگردند و پس بطور دلخواه به مد گرافیکی باز گردند.
غیر از همه خصوصیات قبلی محیط برنامه‌نویسی مجتمع شامل کد ذخیره‌سازی است که می‌تواند گزارش دهد کدام قسمت از برنامه بیشتر از همه استفاده شده است.
کتابهایی که شامل پاسکال بورلند هستند جزئیات بیشتری از زبان اسمبلر Intel ارائه میدهند تا جائیکه چرخه ساعتی که برای هر دستور لازم است را توضیح میدهند.
بطور کلی این سیستم زمانی که سعی در بهینه سازی کد داریم یک تجربه نسبتاً لذت‌بخش است و کاربر به استفاده از محیط برنامه‌نویسی مجتمع ادامه میدهد.
همه اینها در یک بسته قرار دارند و طوری کنار هم قرار گرفته‌اند که یک دانش‌آموز دبیرستانی هم می‌تواند از آن استفاده کند.
حتی اگر استفاده از محیط برنامه‌نویسی مجتمع بطور عموم کم شده است.
توربو پاسکال هنوز در دبیرستان‌ها آموزش داده می‌شود و در جزایرمالتا در سطح دانشگاهی و کلاس ششم تدریس می‌شود.
بعلاوه در دبیرستانهای آفریقای جنوبی به عنوان زبان برنامه‌نویسی آموزش در ایالات تصویب شده است.
امروز هنوز هم پاسکال در دانشگاه‌های سراسر دنیا به عنوان مقدمه برنامه‌نویس کامپیوتر آموزش داده می‌شود و معمولاً با زبان برنامه‌نویس c یا جاوا همراه است.
بعضی از مدرسان ترجیح میدهند که از توربو پاسکال 5.5 استفاده کنند چون در مقایسه با محیط‌های برنامه‌نویسی مجتمع جدید خیلی ساده است.
و به دانش‌آموزانی که آشنائی کمتری با رشته کامپیوتری و استفاده از کیبور و میان برهای‌کیبورد دارند یا به د انش‌آموزانی که به دستورات داس آشنایی دارند ارائه می‌شود.
امروزه دانلود این برنامه به صورت رایگان در اینترنت وجود دارد بنابراین دانش‌آموزان مشتاق برنامه‌نویس در کامپیوترهای شخصی می‌توانند این برنامه را رایگان و بدون مشکلات قانونی دانلود کنند.
متأسفانه این مسئله قابل بحث است که آیا آموزش یک زبان خیلی قدیمی ارزش دارد
و این زبان آسانتر از دیگر زبانها در ابتدای یادگیری است.
و به ناچار زبانهای معاصر دیگر بعد از این زبان آموزش داده می شود.
آبجکت پاسکال 5.5
در طول سالیان شرکت بورلند نه تنها محیط برنامه‌نویس مجتمع بلکه زبان برنامه‌نویس را هم توسعه داد.
از نسخه 5.5 به بعد بعضی از خصوصیات برنامه‌نویسی شی‌گراء معرفی شدند بعضی از افراد این ضمائم را آبجکت پاسکال نامیدند آگر چه این نام عموماً با نام زبان دلفی همراه بود.
آخرین نسخه منتشر شده نسخه 7 بود شرکت بورلند شامل محیط برنامه‌نویسی مجتمع و یک پردازشگر برای ابداع داس و برنامه‌های ویندوز بود.
از طرفی دیگر توربو پاسکال 7 فقط برنامه‌های استاندارد داس را بوجود می‌آورد.
دو نسخه توربو پاسکال 1 و 1.5 مناسب ویندوز بعد از توربو پاسکال 7 به بازار آمدند این نسخه از ویندوز غیر از ویندوز Guj که اساس آن ویندوز Consol box برای برنامه کاربردی است
و ویندوزی که بر اساس محیط برنامه نویسی مجتمع در برابر محیط برنامه‌نویس مجمتع داس که در توربو پاسکال و پاسکال 7 بورند موجود است پشتیبانی نمی‌کند.
سیر تکاملی پاسکال تا به امروز را درشکل میتوانید مشاهده کنید
جایگزین‌ها
در سال 1995 شرکت بورلند توسعه توربو پاسکال را کاهش داد و آن را با محیط RAD دلفی که شامل زبان آبجکت پاسکال بود جایگزین کرد.
نسخه دلفی 32 بیتی هنوز از بیشتر امکانات جانبی قابل اجرا در پاسکال و محصولات اولیه که شامل مدلهای شی‌ء ثابت است پشتیبانی میکند.
بخش CRT
بخش CRT شامل کدی در بخش قالب‌بندی است که سرعت cpu را برای فراخوانی حلقه‌های سیگنال تعیین میکند.
متأسفانه این کد در پردازنده‌های بیشتر از 200 mhz به درستی کار نمی‌کند. و در زمان اجرا با خطای شماره 200 از برنامه خارج می‌شود.
این مسئله با سرهم‌بندی فایلهای قابل اجرا یا استفاده از برنامه Stuy Re Sident و Teminate که قبل از اجرا بارگذاری می شوند حل می‌شود.
فری پاسکال (Free Pascal)
تاریخچه (سالهای اولیه)
فری پاسکال (Free Pascal) زمانی به بازار آمد که شرکت بورلند اعلام کرد نسخه پاسکال 8 نخواهد داشت.
و نسخه بعدی فقط محصول ویندوز خواهد بود. یک دانش‌آموز به نام فلورین پل کارش را در زمینه پردازشگر آغاز کرد.
این پردازشگر از ابتدا با نسخه توربو پاسکال بورلند نوشته شده بود و کد 32 بیتی برای go 32 V1 Dos تولید میکرد.
و در حال حاضر در پروژه DJGPP استفاده و توسعه پیدا کرده است . اصل این پردازشگر داس 16 بیتی در توربو پاسکال قابل اجرا بود .
بعد از 2 سال این پردازشگر به 32 بیتی تبدیل شد و این توانایی را داشت که خودش اجرا شود .
گسترش پردازشگر 32 بیتی اولیه در اینترنت انتشار پیدا کرد و اولین شرکت کننده به این پروژه پیوست .
در سالهای بعد از انتشار در اینترنت قسمت لینوکس توسط میشل ون تأسیس شد و قسمت داس Dos منطبق بر سیستم عامل 2 ( os2) در Emx شد .
نسخه داس Dos به تدریج بهتر شد و به 3272 go گسترش دهنده ارتقاء پیدا کرد .
انتشار این نسخه 0.99.5 به اوج رسید و بیشتر از نسخه های قبلی آن استفاده می شد . آخرین نسخه فقط به توربو پاسکال کمک می کرد .
نسخه بعدی به سازگاری با دلفی در مد 0.99 اضافه کرد و سیستم را به سمت استفاده از cpu 68.xo سوق داد .
زبان برنامه نویسی دلفی
دلفی زبان برنامه نویسی است که اولین بار در محیط برنامه نویسی مجتمع دلفی شرکت بورلند ارائه شد .
زبان دلفی قبلا به نام آبجکت پاسکال معروف بود که از پاسکال با ضمائم شی گرا مشتق شده است .
در ابتدا تنها با میکروسافت ویندوز کار می کرد . اما حالا برنامه کاربردی برای لینوکس و میکروسافت net frame work را هم ساخته است .
از این رو منابع گسترش پروژه فری پاسکال و زبان دلفی می تواند حتی بیشتر جایگاههایی مثلmac os x و windows ce را هم تحت شعاع قرار دهد .
در 8 فوریه 2006 اطلاع دادند که شرکت بورلند خط تولید محیط برنامه نویسی مجتمع ( IDE ) را متوقف کرده
و شرکت را به دو بخش تقسیم کرده : در یک بخش تمرکز روی ALM است درحالی که بخش دیگر رویIDEs کار می کند .
کنترل ساختارها
پاسکال یک زبان برنامه نویسی ساخت یافته است به این معنا که روند کنترل آن به صورت ساختارهای استاندارد بدون دستورات goto است
