برنامه نویسی شی‌گرا در دلفی
برنامه نویسی شی‌گرا شیوه جدیدی است که در آن میتوان قطعاتی را ایجاد کرد و در برنامه مختلف مورد استفاده قرار داد
قابلیت خوانایی برنامه هایی که در این روش نوشته میشود بالا بوده تست و عیب یابی و اطلاح آن آسان است
شی‌گرایی بر اشیا تاکیید دارد
تعدادی از زبان های برای برنامه نویسی شی‌گرا طراحی شده اند
زبان اسمالتک (SMALLTALK ) یک زبان برنامه نویسی کاملا شی‌گرا است
زبان ++C که تکامل یافته زبان C است دارای ویژگی هایی است که برنامه نویسی شی گرا در آن امکان پذیر است
در این زبان برنامه نویسی ساخت یافته نیز ممکن است
دلفی زبان کاملا شی‌گرا است هدف این وب سایت آموزش برنامه نویسی شی‌گرا در زبان دلفی است
با بعضی از اصطلاحات مهم در برنامه نویسی شی‌گرا را شروع میکنیم
به دنیای اطراف خود نگاه کنید به هر جا نگاه کنید اشیایی را میبینید
مردم حیوانات گیاهان اتومبیل ها هواپیما کامپیوتر و مانند آنها انسان بر اساس اشیا فکر میکند
ما توانایی عجیبی از انتزاع (Abstraction) داریم که ما را قادر می سازد
تا به جای این که تصاویر صفحه نمایش را به صورت نقاط منفردی از رنگ ها ( که در گرافیک پیسکل نامیده میشود ) در نظر بگیریم
آن ها را به عنوان اشیای مثل هواپیما درخت ها و کوه ها تصور کنیم
در صورت لزوم میتوانیم به جای این که به ذرات شن فکر کنیم به ساحل فکر کنیم
و به جای این که به درخت ها فکر کنیم به جنگل فکر کنیم وبه جای آجر ها فکر کنیم به ساختان فکر کنیم
اشیا را میتوان به دو دسته تقسیم کرد :
اشیای بی جان
و اشیای جاندار اشایی جاندار زنده‌اند حرکت میکنند و کارهایی را انجام میدهند
اشیای بی جان مانند سنگ به نظر نمیرسند که کاری انجام دهند
تمام اشیا (چه جاندار و چه بی جان) چیزهایی مشترک دارند
آنها صفاتی (Attributes) مثل اندازه شکل و وزن دارند
و همه آنها رفتارهایی را از خودشان نشان میدهند
مثلا توپ می غلتد بالا و پایین میرود پر باد یا باد آن خالی میشود
انسان اشیا را از طریق مطالعه صفات آنها و مشاهده رفتار انها میشناسد
اشیای مختلف ممکن است صفات مشابهی داشته باشند و رفتار های یکسانی را از خودشان نشان دهند
به عنوان مثال میتوان بچه ها و بزرگ تر ها را با هم مقایسه کرد
و یا انسان را با حیوان مقایسه کرد اتومبیل سواری و کامیون نیز چیزهای مشترک دارند
برنامه نویسی شی گرا اشیای دنیای واقعی را با نرم افزار مناسبی مدل سازی میکند
از امتیاز رابطه کلاس استفاده میکندکه در آن اشیای از یک کلاسی از وسیله نقلیه مشخصات مشابهی دارند
از امتیاز وراثت و یا حتی وراثت چندگانه نیز استفاده میکند که در آن کلاس های جدیدی که ایجاد میشوند
مشخصاتی از کلاسهای موجود را به ارث می‌برند و حتی ویژگی های منحصر بفردی نیز دارند
به عنوان مثال شیی ازکلاس دانشجویان کارشناسی ارشد مشخصات دانشجویان را دارد
ولی ویژگی منحصر بفردش آن است که تعداد واحد های آن کم است
برنامه نویسی شی‌گرا روش طبیعی تری را برای نگرش بر فرآیندهای برنامه نویسی ارئه میکند
و این کار را با مدل سازی اشیای دنیای واقعی صفات و رفتار آن ها انجام میدهد
برنامه نویسی شی‌گرا ارتباط بین اشیا را نیز مدل سازی میکند
همان طور که انسان ها به یکدیگر پیام میفرستند اشیا نیز میتوانند از طریق ارسال پیام با یکدیگر ارتباط بر قرار کنند
برنامه نویسی شی‌گرا داده ها (صفات) و توابع (رفتارها) را در بسته ای به نام اشیا بسته بندی میکند
داده ها و توابع هر شی شدیدا به هم گره خورده‌اند اشیا دارای ویژگی پنهان سازی اطلاعات اند
بعنی گرچه اشیا ممکن است طریقه ارتباط با اشیای دیگر را از طریق واسط بدانند
ولی اجازه ندارند که از چگونگی پیاده سازی اشیایی دیگر آگاه باشند
به عبارت دیگر جزئیات پیاده سازی در داخل اشیا مخفی شده است
برای اشنایی با این مفهوم راننده ای را در نظر بگیرید
که بدون آشنایی با جزئیات عملکرد موتور اتومبیل سیستم تخلیه و جابه جایی میتواند به خوبی رانندگی کند
در C و سایر زبان های ساخت یافته برنامه ها به فعالیت ها توجه دارند
در حالی که در زبان دلفی به اشیا توجه میشود در C واحد برنامه نویسی تابع است
در دلفی واحد برنامه نویسی کلاس است که اشیا سرانجام از ان نمونه سازی ( ایجاد ) میشوند
کلاس های دلفی حاوی رویه ها ( PROCEDURES ) هستند
برنامه نویسان C بر روی نوشتن توابع متمرکز میشوند گروهی از فعالیت ها که کار مشترکی را انجام میدهند
به شکل تابع در میاند و گروهی از توابع برنامه را ایجاد میکنند
داده ها نیز در C اهمیت دارند ولی فرض میشود که داده های مورد نیاز فعالیت هایی که تابع انجام می دهد مهیاست
افعال موجود در صورت مسئله (مشخصات سیستم) به برنامه نویس C کمک میکند
تا توابعی را که باید با هم کار کنند تا سیستم را پیاده سازی نمایید تعیین کند
برنامه نویس دلفی بر روی ایجاد انواع جدید به نام کلاس متمرکز میشود
همان طور که میدانید بعضی از انواع داده ها مثل integer,real,double,char در دلفی موجود است
این انواع را انواع ابتدایی مینامیم برنامه نویس میتواند با استفاده از انواع ابتدایی انواع دیگری را ایجاد کند
که آنها را انواع جدید می نامیم
هر کلاس علاوه بر داده ها توابعی دارد که داده ها را دستکاری میکنند قطعات داده ای کلاس را اعضای داده ای گویند
قطعات تابعی کلاس را توابع عضو یا متد گویند میدانید که نمونه ای از هر نوع ابتدایی را متغییر گویند
به عنوان مثال در دستور
var x integer;
متغیر x نمونه ای از نوع integer است و متغییر نام دارد
نمونه ای از انواع جدید (مثل کلاس) را شی گویند
در دلفی بر کلاس ها ولی C بر توابع تاکید میشود
اسامی موجود در صورت مسئله (مشخصات سیستم) به برنامه نویس کمک میکند تا کلاس هایی را تعیین کند
که با ایجاد اشیای از آن ها که با یکدیگرکار میکنند
سیستم را پیاده سازی کند نسبت به ساختمان مثل نسبت کلاس به اشیاست یعنی همان طور که از یک نقشه میتوان ساختمان های متعددی ساخت از یک کلاس نیز میتوان اشیای متعددی ایجاد کرد
در نرم افزار ساخته شود از این کلاس ها میتوان در برنامه های دیگر نیز استفاده کرد
به همین دلیل کلاس ها قابلیت استفاده مجدد را دارند
ویژگی استفاده مجدد نقش کلیدی در مهندس نرم افزار دارد
در واقع با فناوری شی در آینده میتوانیم نرم افزار را از قطعات نرم افزاری موجود (کلاس) ایجاد کنیم
